امروزه کمتر کسی است که اهل دنیای آی تی و الکترونیک (آی ترونیک) باشد و نام SSD به گوشش نخورده باشد . عموما اغلب مردم این نوع حافظه ها را به نام هارد SSD خطاب میکنند که همینجا باید یکبار برای همیشه عنوان کنیم واژه هارد یا همان هارد دیسک ( دیسک سخت ) صرفا نوعی از حافظه میباشد و نباید برای SSD ها از واژه هارد استفاده کرد چرا که اصلا درون این نوع حافظه ها هارد دیسکی در کار نیست .

حافظه ها انواع مختلفی دارند از دیسک های نور یا همان CD های خودمان گرفته تا انواع مموری ها حافظه های مغناطیسی مانند کاست ها و ... اما این نوع حافظه همیشه محدودیت های ظرفیتی خود و محدودیت های خاص خود را داشته اند در این بین بیشترین نوع حافظه ای که طی سالیان اخیر بر روی کامپیوتر ها , لپ تاپ ها و سرورها و ... استفاده میشد حافظه های دیسک سخت یا همان هارد دیسک خودمان بود که باتوجه به قیمت و مشخصات فنی بازدهی خوب و عمر بسیار خوبی داشته و قابل اطمینان هستند اما به شرطی که ضربه نخورند ... چرا که کوچکترین ضربه این نوع حافظه ها را دچار مشکلات جدی خواهد کرد..

هارد دیسک چیست ؟

دیسک سخت (Hard Disk) : دیسک سخت یا هارد دیسک از یک یا چند صفحه گرد، از جنس آلیاژهای آلومینیوم یا سرامیک تشکیل شده‌است که بر روی یک محور درون محفظه‌ای بسته (دیسک گردان) قرار دارند. این صفحه یا صفحه‌ها به وسیله موتوری، حول محور دیسک گردان با سرعتی در حدود چند هزار دور در دقیقه می‌چرخد. یک یا چند بازوی دسترسی، بسته به تعداد رویه دیسک، هد یا هدها را در امتداد شعاع به جلو و عقب می‌برد و به این ترتیب، اطلاعات روی هر شیار (TRACK) می‌تواند خوانده  یا نوشته شود. گنجایش این دیسک‌ها بالاست.

تا اینجای کار همه چیز خوب به نظر میرسد اما چیزی که امروزه در دنیایی که غرق تکنولوژی و پیشرفت سریع مهم هست سرعت است ... بله سرعت ؟؟؟؟؟

حافظه های دیسک سخت اگر یک ایراد کلی داشته باشند آن همان سرعت خواندن و نوشتن اطلاعات بر روی آنهاست چرا که هد این حافظه ها باید مدام این طرف آن طرف شود تا اطلاعات را از روی دیسکی که با سرعت خیلی بالایی میچرخد بخواند و اینجاست که محدودیت های فیزیکی نمود پیدا  میکند ... اما راه حل چیست ؟

دانشمندان و کمپانی های بزرگ طی سالیان اخیر نوعی از حافظه ها را تحت نام SSD توسعه داده اند که تا حدود زیادی مشکل سرعت خواندن و نوشتن اطلاعات را حل کرده است .

SSD  چیست ؟

درایو حالت‌جامد یا اس‌اس‌دی (به انگلیسی: SSD) که به دیسک حالت‌جامد یا دیسک الکترونیکی نیز شناخته می‌شود (گرچه دارای هیچ‌گونه «دیسک» یا «موتور چرخان» نیست) یک ابزار حافظه است که از تراشه برای ذخیره‌سازی دائم داده‌ها استفاده می‌کند.

(Solid State Drives) یا به عبارتی همان SSD در کمترین زمان توانست جایگزین مناسبی برای درایو دیسک سخت یا همان Hard Disk Drive) HDD)شود. در واقع SSD حافظه مبتنی بر حافظه فلش است که در مقایسه با HDD برق کمتری مصرف می‌کند و از مقاومت بیشتری نیز برخوردار است. هارد دیسک ها (HDD) صفحاتی به نام پلاتر و هد دارند که این هد اطلاعات را از روی صفحات می‌خواند. بر خلاف آن، هیچ‌کدام از اجزاء داخلی SSD در حال چرخش نیستند و یک حافظه فلش است که فوق‌العاده محکم و بادوام است. در نتیجه در اثر سقوط از ارتفاع کاملاً مقاوم بوده و نسبت به HDD دوام بیشتری دارد.

از آنجایی‌که مزایای استفاده از SSD فلش قابل توجه هستند، به لحاظ قیمت نیز با هاردها(HDD)کاملاً متفاوتند. این نوع درایوها گران‌قیمت هستند و طبعاً لپ‌تاپهای مجهز به SSD گرانتر از لپ‌تاپهای مبتنی بر HDD هستند. علی‌رغم آن، SSD هم به لحاظ سرعت عملکرد و هم از نظر میزان مصرف انرژی به مراتب بهتر از HDD است. SSD هم سرعت عملکرد بیشتری دارد و هم از انرژی، برق کمتری مصرف می‌کند که بدنبال آن موجب افزایش عمر باتری لپ‌تاپ نیز می‌گردد. با این حال از نظر میزان ذخیره‌سازی داده‌ها نسبت به HDD ظرفیت کمتری دارد.
نسل جدید حافظه‌های ssd ، ssdهای m.2 nvmeمی باشد که از لحاظ سرعت و خواندن و نوشتن و کارایی فوق العاده هستند .

خب تا اینجای کار با مفهوم این حافظه ها آشنایی پیدا کردیم و تقریبا میشود گفت حافظه های SSD از همه جهت نسبت به HDD ها برتری دارند اما این تمام ماجرا نیست ....

حافظه های SSD  نسبت به میزان نوشتن اطلاعات بر روی آنها بسیار حساس هستند و تا حجم معینی اطلاعات میشود روی آنها نوشت و از این نظر یک ضعف بزرگ در مقابل HDD ها بحساب می اید

البته ناگفته نماند که خود SSD ها هم دارای چندین خانواده و نوع متفاوت هستند که در مطالب بعدی بیشتر به آنها خواهیم پرداخت .

جمع بندی:

اگر شما  یک لپ تاپ قدیمی دارید که از دست آن کلافه شده اید چرا که مدام هنگ کرده و کند کار میکند تعویض هارد دیسک آن با یک حافظه SSD میتواند شما را تاحدود زیادی راضی کند چرا که سرعت لپ تاپ شما قطعا افزایش چشمگیری خواهد داشت - سیستم عامل سریع تر پردازش میشود و وقفه کمتری ایجاد خواهد شد . اما در نظر داشته باشید این حافظه نمیتواند جوابگوی تمام نیاز شما باشد بخصوص اگر فیلم یا بازی زیادی روی لپ تاپ خود خواهید داشت باید در نظر بگیرید شما برای افزایش عمر حافظه SSD خود مجبورید به ناچار بازهم از یک حافظه HDD در کنار SSD استفاده کنید . اغلب اینکار در لپ تاپ با درآوردن درایو نوری ( همان دی وی دی رایترخودمان) و جایگذاری یک مبدل کدی HDD CADY و نصب هارد دیسک بر روی کدی قابل انجام است .

درکل باید بگوییم استفاده از SSD ها بر روی لپ تاپ یا کامپیوتر رو میزی توصیه میشود اما باید حواستان  را بیشتر جمع کنید چرا که این نوع حافظه ها اگر چه در مقابل ضربه مقاوم هستند اما بسیار حساس بوده و حتی ممکن است  یک شبه از کار بیفتند ... نکته دیگری که باید توجه داشت هیچگاه سعی نکنید اطلاعات حساس خود را روی این نوع حافظه ها بارگذاری کنید و حتما بک آپ داشته باشید چرا که بازیابی این نوع حافظه ها در صورتی که آسیب جدی ببینند تقریبا غیر ممکن است .